Soms zie je het nog wel eens. Vooral in de grote musea in het buitenland. Iemand met een ezel en een doek voor een schilderij van een beroemde schilder. Het schilderij wordt gekopieerd, nageschilderd, door een student of een amateur die zijn techniek wil bijwerken. In Warrnambool in Victoria liep ik de Art Galery of Warrnambool binnen. Een klein museum in een stad aan de Australische zuidkust. In de eerste zaal stond daar een schilder met een groot doek, net als in de grote Europese musea, een schilderij na te schilderen. Het was niet een student of een amateur, maar een kunstenaar die exposeert in Tokio, Amerika en Australië, Jeff Woodger. Jeff is gespecialiseerd in het kopiëren van negentiende eeuwse landschapsschilderijen, maar wel met een eigen invulling van de compositie.

 

Zeventiende eeuwse handleiding voor kunstenaars

Jeff Woodger werd tijdens een reis door Spanje gegrepen door het beeld van een kunstenaar in een museum die een doek van El Greco kopieerde. Zelf startte hij in de jaren negentig tijdens zijn kunstopleiding met het naschilderen van klassieke negentiende-eeuwse romantische landschappen van Barbizon school. Tijdens een reis door Japan ontdekte hij een zeventiende eeuwse handleiding voor kunstschilders, “The Mustard Seed Garden Manual of Painting”. Het kopiëren van schilderijen werd, zoals ook in de westerse kunst, gezien als een belangrijk onderdeel van de opleiding tot kunstschilder. Eerst moest je het vakmanschap van de meesters leren, voordat je zelf een expert kan worden. Of zoals in de gids staat: “Those who are studying painting should study and absorb the methods of established masters and their brushes will become fluent and expert”.

 

Van kopiëren naar zelf variëren

Jeff Woodger vertelde mij in Warrnambool dat hij na vele jaren kopiëren van negentiende eeuwse schilderijen nu zijn nieuwe schilderijen manipuleert. Hij schildert nog steeds met olieverf op doek en met de technieken van de negentiende eeuwse kunstenaars, maar nu combineert hij beelden van verschillende schilderijen in één nieuw doek. Zo komt er een totaal nieuw Romantisch landschap op het doek terecht, waar je delen van herkent van beroemde Australische negentiende eeuwse schilders, zoals Nicholas Chevalier, Louis Buvelot (zie afbeelding), Eugene von Guerard en Hans Heysen.

 

Nieuwe puzzel

Jeff maakt dus zijn eigen compositie van bijvoorbeeld vijf kunstwerken uit de negentiende eeuw. Hij laat dingen weg of voegt elementen van andere werken toe, verkleint of vergroot onderdelen en omdat de schilders elk hun eigen penseelvoering hanteerde past hij die aan, soms iets losser soms iets gedetailleerder. Daarvoor gaat hij wel naar de musea in Victoria waar die doeken hangen, naar Ballarat, Warrnambool of Geelong. Ook doet Jeff onderzoek op locatie, waar de schilders hun werken hebben gemaakt. Hij reist naar die plekken, gaat daar zitten en maakt een nieuwe kleurenschets in olieverf. Kleine paneeltjes van vijftien bij tien centimeter. Je kan hem zien als een soort archeoloog van de negentiende eeuwse Australische landschapsschilders. Kunstenaars die het land toen in kaart brachten met grote landschapsschilderijen.

 

Kunstschilder en archeoloog

Een leuke ontmoeting met een vriendelijke man, die met zijn werk indruk op mij heeft gemaakt. Wat mij vooral aanspreekt is zijn manier van werken: je moet eerst goed kunnen schilderen, de technieken van de meesters onder de knie hebben voor je zelf je eigen interpretatie in je kunst kan maken en nieuwe wegen kan inslaan. Jeff doorgrond de negentiende eeuwse landschapsschilders door in de huid te kruipen van deze mannen en dezelfde werkwijze te volgen, hun stukken na te schilderen en de “plaats delict” te bezoeken. Hij is kunstenaar, restaurateur en archeoloog.