Toledo was tussen 560 en 712 de urbs regia van het Visigotische rijk. In mijn vorige weblog schreef ik over de positie die de stad in de loop van die tijd innam in het Visigotische rijk. Koningen en bisschoppen resideerden er en bestuurden het rijk. Niet in de minste plaats doordat de bisschoppen van Toledo er zo’n 18 concilies hielden waar de nieuwe wetten en regels voor de kerk en het koningshuis werden vastgelegd. Het was van een redelijk obscure provincieplaats uitgegroeid tot een bestuurlijk centrum voor een kleine aristocratische elite. Ik was benieuwd wat dit betekend heeft voor de stedelijke ontwikkeling van de stad en vond de “Guia para descrubir el Toledo Visigodo“. Het is een uitgebreide gids voor geïnteresseerden die willen weten wat er nog overgebleven is van deze oude hoofdstad van de Visigoten.
De Guia geeft zes thematische wandelroutes door de stad. Ze geeft inzicht in hoe men denkt dat de stad is opgebouwd in de zesde en zevende eeuw. Ook laat de gids zien waar er nog resten en overblijfselen van die oude stad te vinden zijn. De meeste overblijfselen zijn ingemetseld in muren, poorten en bruggen. Het zijn rozetten, nissen, friezen en pilasters van verwoeste kerken en paleizen die de Arabische en de laat middeleeuwse christelijke bewoners van de stad gebruikten bij het bouwen. Zo loop je door de stad, van de puente de Alcántara, tot aan de kathedraal en het Museo de los Concilios. Op verschillende plaatsen kan je stilstaan en zoeken naar de ingemetselde resten. Van gebouwen is niets meer bewaard gebleven. De gids geeft wel een indicatie waar de belangrijkste gebouwen van de stad zouden hebben gestaan. Dat lijkt echter niet te zijn gebaseerd op archeologische opgravingen, maar meer op de vondst van de ingemetselde resten.
Drie kerken en een pretorio
Toledo bezat in de zevende eeuw drie belangrijke kerken. De kerk van de heilige Maria, de kerk waar de bisschop van Toledo zetelde. De kerk van de heilige Petrus en Paulus, de kerk die verbonden was aan het paleis van de koningen en de basiliek van de heilige Leocadia, waar de relieken lagen en waar de koningen werden begraven. Aangenomen wordt dat de fundamenten van de kerk van de heilige Maria ergens onder de huidige kathedraal moeten liggen. Eén van de aanwijzingen daarvoor is een inscriptie op een pilaar die zegt dat deze kerk is ingewijd als katholieke kerk in 587. Dat was na de bekering van koning Recared tot het katholieke geloof. De kerk van de heilige Petrus en Paulus zou ergens op de plek hebben gestaan waar nu het Alcazar ligt in het zuid-oosten van de stad. Op deze plek, vlak bij de brug over de Taag lag het bestuurlijk centrum van de wereldlijke macht, met paleizen en de versterkte kerk van Petrus en Paulus. Het was de kerk waar koningen werden ingewijd en gezalfd en waar het leger gezegend werd voorafgaand aan een veldtocht. Toen koning Wamba er vóór 680 een eigen diocees met een bisschop van maakte, die in deze kerk zetelde, stak de bisschop van Toledo er een stokje voor en werd dit meteen in het twaalfde concilie in 681 terug gedraaid. De derde kerk of basiliek lag even buiten de stad op de plek waar in de Romeinse tijd een circus en een amfitheater lag. In de kerk van de heilige Leocadia lagen relieken van de Visigoten en werden de koningen begraven. Het schijnt dat in de loop der tijd de rol van de kerk van de heilige Leocadia werd overgenomen door de kerk van de heilige Petrus en Paulus. De plek van de kerk ligt nu nog steeds buiten de oude stadmuren.
Het fijne van deze uitgave is dat het enigszins inzicht geeft in hoe Toledo er in de zesde en zevende eeuw heeft uitgezien, waar de belangrijkste drie kerken ongeveer hebben gestaan en waar het bestuurlijk centrum heeft gelegen.