Ontstaan christendom

    De transitie van een Romeinse villa

    Vorige maand schreef ik een blogje over de villa van Veranes. De archeologische vindplaats van de laat-Romeinse villa van Veranes is een prachtige plek. Het ligt niet ver van de havenplaats Gijón. In de vierde en vijfde eeuw bouwde een rijke landeigenaar van een fundi een villa op deze plaats. …

    Een bijzonder kistje

    Soms zie je in een museum een bijzonder object dat je niet loslaat. Je loopt door, maar keert meteen weer terug. Wat is dit voor iets? Wat voor verhaal hangt hier aan vast? Dit gebeurde mij toen ik in Brescia in het museum Santa Giulia liep. In de kerk van …

    Laat-Romeins Begastri

    In zijn boek Hannibal in de Alpen schrijft Jona Lendering over de zoektocht naar de pas in de Alpen waarover Hannibal in 218 voor Christus met zijn leger Italië in trok. Die zoektocht houdt historici, oudheidkundigen, geografen, archeologen, militairen en vele andere onderzoekers al eeuwen bezig. Velen waren overtuigd van …

    Dit is Marciana

    Dit is Marciana. Marciana is drie jaar, vijf maanden en twintig dagen oud. Ze is op 26 september overleden. Naast haar staat een oudere vrouw in een prachtige tunica met een omslagdoek over haar schouders en hoofd. Is het haar moeder? Ze staan beiden afgebeeld op een vroegchristelijke grafsteen. Beiden …

    Arianisme in Ravenna

    In juni bracht ik een bezoek aan Ravenna. Deze stad met haar vele byzantijnse kunst kent nog enkele overblijfselen uit de vroegchristelijke ariaanse kerk. Dat er na ruim 1500 jaar nog resten zijn van deze vroegchristelijke stroming is bijzonder. Het arianisme werd in het concilie van Nicea in 325 veroordeeld …

    Sant’Apollinare in Classe

    Het station in Classe is klein. Naast de spoorbaan, tegenover het station staat nog een oude stoomlocomotief. De vlaggetjes van Italië en de Europese unie op de voorkant. De spoorweg trekt een scherpe lijn door Classe. Aan de ene kant van de spoorweg het hypermoderne museum Classis Ravenna, over de …

    De ontdekking van twee Visigotische reliëfs

    Op maandag 29 september klinkt een ping uit mijn mobiel. Een appje. Op de televisie is een aflevering van De Kunstdetective Arthur Brand die gaat over Visigotische schatten. Er zijn twee stenen reliëfs van een Visigotisch kerkje nabij Burgos ontdekt en Arthur Brand doet verslag van zijn zoektocht in deze …

    De vijfde-eeuwse kerk van Concordia Sagittaria

    De resten van vroege kerken uit de eerste zeven eeuwen na Christus in Europa zijn zeldzaam. Zijn ze al bekend, dan liggen ze verborgen onder andere kerken en kloosters, die in de loop der eeuwen boven op de fundamenten van de eerste kerken zijn gebouwd. Het is uitzonderlijk dat opgravingen …

    Continuïteit in bestuurlijke geografie

    Het gebeurde bij toeval dat ik er achter kwam dat de zevende eeuwse kerkprovincies in Hispania hun oorsprong hebben in de late derde eeuw. Een artikel van Daniëlle Slootjes in een boek over keizer Diocletianus is de aanleiding tot dit blog. Het viel mij op dat de kerkelijke organisatie in …

    De eerste stenen kerk in Nederland?

    Vorige week schreef ik over Visigotische kerken in Spanje die vóór de achtste eeuw op het Spaanse platteland waren gebouwd. Ik vroeg mij af waarom deze de tand des tijds hebben doorstaan. Wat onder meer blijkt is dat deze kerkjes in de loop der eeuwen veel zijn verbouwd voor andere …